top of page

DÜŞÜNÜYORUM ÖYLEYSE VAR MIYIM?

Merhaba dostlar! Ünlü Fransız filozof ve modern felsefenin babası olarak anılan Rene Descartes'ın en iyi bilinen felsefi sözü olan 'latince; cogito, ergo sum.' 'Düşünüyorum öyleyse varım.'

Felsefesini inceleyerek kendi küçük dünyamda yorumlamaya çalışacağım. Öncelikle;


Var mıyız ki düşünüyoruz? Yoksa var olan gerçekten biz miyiz? Ya da günümüzde bilim insanları tarafından araştırma konusu olan simülasyonda mıyız gerçekten?

Var olmayan, sadece sanrılarla yaratılan bir hayatın 'gerçekliğine' ne kadar güvenemiyorsak düşüncelerimizin gerçekliğine de bu kadar güvenmememiz gerekmiyor mu? Dünyada 7 milyar 924 milyon kişi varsa bir bu kadar da doğru ve yanlış, gerçek ya da sahte kuramları var. E peki doğru olan ne? Rene Descartes var olmanın doğruluğunu 'Düşünüyorum öyleyse varım' diyerek tasdikler.


Düşünen kim? Descartes'in düşüncesini yönetenin bilgisayar olduğunu varsayarsak var olan Descartes'mı oluyor? Yoksa iyi bir işleve sahip olan bilgisayar mı? Bence bu noktada doğru kavramı da işin içine girdiğinden ötürü doğrunun ne olduğunu da bilmek lazım ki bana kalırsa bu da mümkün değil.

Descartes, ruhların varlığına da inanıyordu, ruhun ana etmenini düşünmek olarak algılıyordu. Düşünce ile ruhu bütünleştirip bağdaştırmıştı. Aslında mistik bir tarzının da olduğunu varsayabiliriz bu noktada.


Fakat Descartes'ın "Cogito ergo sum"dan daha sağlam bir dayanağı vardı, o da her zaman şüphe etmesiydi. 'Kesin olan bir şey var; Bir şeyin doğruluğundan şüphe etmek.' Derken de bunu net bir şekilde ifade etmişti.

İmam El Gazali ise "Şüphe duymayan hakikati bulamaz" derken ayağını yere sağlam basmanın öneminin en temel faktörü olan şüpheyi öğütlemekte, ve erişilmeye çalışılan hakikati şüpheyle desteklemiştir.


Şüphe duymak düşünüyorum öyleyse varım demekten daha sağlam ve farkındalıklı. Çünkü düşünüyorum öyleyse varım derken elimizde yeterli bir kanıt ve bulgu yok, bu yüzden de tutarlı değil. Fakat her daim şüphe duyarak düşüncenin kendisinden bile şüphe edip varlığın var olmasını sorgulamak bu noktada daha tutarlıdır.

17. Yüzyıldan bu yana fikirleri ve düşünceleriyle zihinlere damga vuran Descartes. Ruhu şad olsun..




Comments


bottom of page