Ne Ölçüde Eşitiz? : Son 5 Yılda Kadın Ve Çocuk Faaliyetleri
Türkiye’de her yıl bilindiği üzere enflasyon oranları, şiddet ve beraberinde cinayet oranları artmaktadır. Kadınlar, aile yapısı adı altında yaşadığı psikolojik veya fiziksel şiddetin yanı sıra farklı değişkenler sonucunda ekonomik şiddete de maruz kalmaktadır.
Açıkçası “böyle bir ortamda yaşayan kadınlar için ne yapılıyor, kadınla erkeğin sosyal hayatta aynı ölçüde var olabilmesi adına pozitif gelişmeler var mı, varsa neler?” diye sormadan veya düşünmeden edemiyor insan. Bu bağlamda İstanbul özelinde şöyle bir incelediğimizde, bilindiği üzere 2019 yerel seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Cumhuriyet Halk Partili Ekrem İmamoğlu tarafından kazanılmıştır. Bu kazanım kurulduğundan beri İstanbul’da yönetimi hiç kaybetmeyen Adalet ve Kalkınma Partisi için ayrı, tüm İstanbul için ayrı ve artı bir parantez olarak kadınlar için ayrı bir sürecin başlangıcı olmuştur. Çünkü öncesinde belediyecilik anlayışında ve işleyişinde sayısal olarak da karşımıza çıktığı gibi kadının çok da alan bulamadığı bir idare şeklinden, kadınların istihdamının arttırıldığı ve/veya sosyal haklarının arttırıldığı bir idare şekline geçilmiştir. Şu anki İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu’na ait resmi internet sitesinde paylaşılan verilere göre İBB´de çalışan kadın yönetici sayısı %148, kadın çalışan sayısı %36 arttırmıştır. Kadın istihdamının arttırıldığı bu süreçte yeni açılan 14 Kent Lokantası´nda sadece kadın personeller istihdam edilmiştir.
Arttırılan kadın istihdamı ile aynı zamanda çok sık görülmeyen bir durumun da önü açılmış ve kadın istihdamının %0 olduğu alanlarda kadınlara çalışma imkanı sağlanmıştır. Kadınlar 2019 sonrasında İBB bünyesinde itfaiyeci, güvenlik görevlisi, gemici, kaptan, İETT şoförü, cankurtaran, metro istasyonu amiri gibi pozisyonlarda görev alabilmişlerdir. Öncelikle bu tarz gelişmelerin kadınların her alanda fırsat bulabilmesi adına önemli gelişmeler olduğunun bir kez daha altını çizmek gerekir. Ancak beraberinde şunu da eklemek gerekir ki, belirtilen görevlere yapabilecekleri inancıyla kadınların da dahil edildiği bu yenilikçi adımlarda süreç içerisinde kadın ve erkek oranlarının da birbirine yakınlaştığını görmek hem gerçekten yapabileceklerine olan inancın nişanesi olacaktır hem de kadın istihdamının arttırıldığı bu sürece hizmet edecektir.
Önemli bir diğer yenilik ise İBB tarafından sağlanmaya başlanan “Anne Kart, İBB Yenidoğan Destek Paketi” gibi gelişmelerdir. Bu olanaklar sağlanırken iş hayatından çekilmiş veya zaten hiç iş hayatında olmayan kadınlara bir ayrım gözetmeksizin bu olanakların sağlanması, hem bireysel ekonomisini bir süre kaybetmiş kadınların desteklemesi açısından hem de belki de hiç bireysel ekonomisi olmayan kadınların desteklenmesi açısından önemlidir.
İBB Evlilik Desteği’ni ise kadınlar için yapılmaya başlanan diğer gelişmelerden farklı değerlendirmek yanlış olmayacaktır. Çünkü çoğunlukla kadınların sadece kötü, adil veya eşit olmayan süreçte desteklenmesine alışkın olduğumuz bir düzende buna farklı olarak kadının bu gibi sebeplerin giderilme çabasıyla değil sadece ihtiyaç sahibi gençlerin desteklenmesi amacıyla atılan adımda bunu kadının hesap bilgileri üzerinden, kadının tarafında durarak yapıyor olmasıyla diğerlerinden farklı bir gelişme olarak değerlendirmeme olanak sağlamıştır.
Kadının yaşadığı fiziksel veya psikolojik şiddetin yanında kimi zaman çoğunlukla maruz kaldıkları ekonomik şiddetin de etkilerinin azaltılmasına yol açan bu gelişmelerin varlığını desteklemekle beraber atılacak daha çok adım çocukların sağlıklı beslenmelerine destek olup güvenli vakit geçirebilecekleri alan oluşturulması adına yapılan Halk Süt ve Yuvamız İstanbul projeleri ile hem dolaylı yoldan kadının veya ailenin ekonomisine katkıda bulunulmuş hem de istihdamda kadınının da var olabilmesinin önü açılmıştır.
Ekonomik açıdan kadını destekleyici projeler ve yenilikçi istihdamlar çok önemlidir. Ancak bunlar kadar önemli olan bazı farklı gelişmeler de vardır. Bu gelişmelerden biri ise, Büyük İstanbul Otogarı´nın kadınlara tehdit oluşturan bir alan olmasından kaynaklı yenilenmesi kadınlar için başlı başına önemli bir projeyken bir de buna ek olarak “yeni bir hayat kurmak, şiddetten uzaklaşmak” düşüncesiyle şehir değiştirmek isteyen kadınlar için Otogar Kadın Danışma Birimi açılmasıdır. 2023 Kasım’da hizmete başlayan bu birim aracılığıyla bine yakın kadına hizmet sağlanmıştır. Bu gelişme kadının da erkek kadar özgür ve güvenli seyahat hakkının gözetildiği bir alan oluşturması sebebiyle hayati bir gelişmedir.
Son olarak değinmek gerekirse İstanbullu kadınların sadece ekonomik, psikolojik veya sosyal alanda değil sağlık, hukuk, eğitim gibi alanlarda da desteklenmesi adına kurulan İBB Kadın Merkezleri, birden fazla dilde hizmet veren Kadın Destek Hattı ve toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması adına İSADEM aracılığıyla yürütülen çalışmalar son derece hayati olan diğer çalışmalardan bazılarıdır. Başta sorduğumuz “ne ölçüde eşitiz?” sorusuna dönecek olursak hala daha eksikliğini duyduğumuz yapıların varlığıyla beraber İstanbul özelinde ve belediyecilik anlayışında büyük bir gelişme olduğunun altını çiziyor; kadınların sadece bir ilde, bir bölgede ya da bir alanda değil, her alanda eşitçe var olabilmesi gerektiğini ve hem İstanbul’da hem de tüm Türkiye’de bu yapının oluşturulduğu bir düzeni hedefliyoruz.
Kaynakça
Comentarios