top of page
Yazarın fotoğrafıFatih Kizir

İSTANBUL'UN FETHİNİN DÜNYA TARİHİ AÇISINDAN ÖNEMİ

İstanbul'un fethi; dünya tarihi açısından bir dönüm noktası olmuştur. Kurulduğu zamandan itibaren birçok devlet İstanbul'u fethetmeye çalışmasına rağmen hiçbiri bunu başaramamıştır. 29 Mayıs 1453 senesinde 2 aya (54 gün) yakın süren bir kuşatma sonrasında Türkler, Doğu Roma İmparatorluğu'na (Bizans Devleti) son vererek tarih sahnesinden silmiştir. Böylece İstanbul'un fethi ile birlikte Osmanlı Devleti bir imparatorluk haline gelmiş ve Orta Çağ sona ererek Yeni Çağ başlamıştır.

İstanbul, tarihi boyunca birçok imparatorluğa başkentlik yapmış ve dünyanın en stratejik noktalarından biri olarak kabul edilmiştir. Bu açıdan ele alındığı zaman, İstanbul'un fethi dünya tarihi için son derece önem arz etmektedir. İstanbul, İmparator Konstantin tarafından 330 yılında ilk olarak Roma İmparatorluğu'nun başkenti olarak seçilmiştir. Daha sonra ise Doğu Roma İmparatorluğu'nun (Bizans Devleti) başkenti olmuştur. Görüldüğü üzere İstanbul şehri, imparatorluklar için bir öneme sahip olup başkent statüsü görevini yapmaktadır. İstanbul'un bu önemli rolü, şehrin fethine kadar sürmüştür.


1453 yılında, Osmanlı Devleti'nin genç ve yetenekli lideri Fatih Sultan Mehmed, İstanbul'u ele geçirmek için büyük bir ordunun başına geçti. Bu olay tarihte bir dönüm noktasıdır. Ordunun modernizasyonu ile ilgilenip kendi ekibini de iş başına getirerek fetih hazırlıklarını hızlandırmıştı. Yapmış olduğu bu hazırlıklar neticesinde Osmanlı Devleti'nin gücünü arttırmakla kalmayıp Avrupa'yı da ciddi bir şekilde etkilemiştir.


İstanbul'un fethi, sadece fetih ile sınırlı kalmamış, Avrupa'da birçok tartışmaya da neden olmuştur. Avrupa'nın önde gelen güçleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun güçlenmesinden endişe ediyorlardı. Avrupalı devletler için güçlü bir Osmanlı felaket sebebiydi. Fakat aynı zamanda, İstanbul'un fethi, Avrupa'nın da ilerlemesine yardımcı oldu. İstanbul, Avrupa ile Asya arasındaki ticaret yollarının önemli bir kavşağıydı. Önemli olan bu ticaret yolu, Avrupa'nın keşiflerini ve ticaretini etkileyen bir durumdu. Bu durumun etkisi, Avrupa'nın keşiflere ve kolonileşmeye odaklanmasına neden oldu. Fetih hareketi sadece tek bir sebep üzerinden sınırlı kalmamış; aynı zamanda, dünya tarihinin değişimine de işaret etmiştir.


İstanbul, Bizans İmparatorluğu'nun başkentiydi ve bu başkent, Roma İmparatorluğu'nun da mirasçısıydı. İstanbul'un fethi, Bizans İmparatorluğu'nun yıkılması ve Osmanlı İmparatorluğu'nun yükselişi anlamına gelmektedir. Yaşanılan bu hadise, dünya tarihinde önemli bir değişimdi ve Avrupa ile Asya arasındaki güç dengesinde bir kaymayı ifade ediyordu. Ayrıca, İstanbul'un fethi kültürler arası iletişim ve etkileşim açısından da önemlidir. Ortaya çıkan bu etkileşim ile İstanbul; Hristiyan, Yahudi ve Müslümanların buluştuğu bir şehir olmuş ve farklı kültürlerin bir arada yaşadığı bir yer olarak ön plana çıkmıştı. Osmanlı İmparatorluğu'nun İstanbul'u fethetmesi, şehrin kültürel mozaiğinin daha da zenginleşmesine ve etkileşimlerinin artmasına vesile olmuştur.


İstanbul'un fethi ile birlikte mimari tarzlarda da değişiklikler meydana gelmiştir. İstanbul, Doğu Roma İmparatorluğu'nun başkenti olarak, birçok önemli yapıya ev sahipliği yapmış ve burada birçok mimari tarz vardı. İstanbul'un fethiyle birlikte, Osmanlı İmparatorluğu da kendi mimari stilini İstanbul'a getirdi. İstanbul'a gelen Osmanlıların mimari tarzları, dünya mimarisinin gelişiminde de önemi haiz olup bir dönüm noktasına vesile olmuştur. Ortaya çıkan yeni mimari tarz ilerleyen yıllarda Avrupalı seyyahların dikkatini çekmiştir.


İstanbul'un fethi ayrıca, dünya tarihindeki dini ve siyasi değişimleri de yansıtmaktadır. İstanbul, Türkler tarafından fethedilinceye kadar Hristiyan dünyasının en önemli merkezlerinden biriydi ve İstanbul'un fethi, Hristiyanlığın Doğu Ortodoks Kilisesi'nde bir bölünmeye yol açtı. Ortaya çıkan bu bölünme, tarihi bir olay olarak adlandırılmakta ve kiliselerin bölünmesine sebebiyet verdiğinden ötürü bir dönüm noktası olarak nitelendirebiliriz. Hristiyanlık inancının yanı sıra, Osmanlıların İslam dünyasındaki liderliğini güçlendirdi. İstanbul, İslam dünyasının en önemli bir merkezi olarak ön plana çıkmaya başlamıştı. İstanbul'un bir İslam şehri olmasının yanında halen daha Hristiyanlık inancının merkezlerinden biri olarak görevini sürdürüyordu. Osmanlıların bütün dinlere olan saygısını göstermesi ve bu saygıyı bizzat İstanbul'da yapması, hem İslam dünyasında hem de Gayrimüslimlerin ve Batı aleminde Osmanlı İmparatorluğu'na olan saygıyı arttırmasına vesile olmuştur. Osmanlıların yapmış olduğu bu hamleler özellikle İslam dünyasında bir güç merkezi haline gelmesine de yardımcı oldu.

 

İstanbul'un fetih sırasında uygulanan hamleler, askeri teknoloji için de bir dönüm noktası olarak kabul edilir. İstanbul'u elinde bulunduran Bizans İmparatorluğu; güçlü surlara ve askeri teknolojiye sahipti. Bizans'ın sahip olduğu askeri teknolojiyi alt etmek için Osmanlı Devleti yeni askeri teknolojiler geliştirdi. Geliştirmiş oldukları bu teknolojiler, Osmanlı İmparatorluğu'nun dünya tarihinde önemli bir askeri güç haline gelmesine yardımcı oldu. Özellikle İstanbul'un fethinde kullanılan topların yapılması; fetih hareketini kolaylaştırarak Bizanslıların direncini kırmıştır. Sultan Mehmed'in fetih için yapmış olduğu hamleler Batı Avrupa'da korku ve panik ortamı oluşturdu. Panik ortamı ile Osmanlıların Batı Avrupa'da yayılması düşüncesi meydana gelmiş ve Hristiyanlık için bir tehdit oluşturmasına sebebiyet vermişti. Ortaya çıkan bu tehdit ve panik ortamı, Avrupa'da daha önce görülmemiş bir birlik duygusu oluşturdu ve Avrupa devletleri arasında bir ittifakın oluşmasına yol açtı.


Son olarak, İstanbul'un fethi, İslam dünyasında da büyük bir etki yarattı. Osmanlı Devleti'nin İstanbul'u fethetmesi, İslam dünyasında bir umut ve coşku yarattı. İstanbul'un fethi, İslam dünyası nezdinde Osmanlılara olan güveni ve saygıyı artırdı. Sultan II. Mehmed'in İstanbul'u fethetmesi, dönemin diğer imparatorlukları, devletleri ve toplumları üzerinde derin etkiler ve yaralar oluşturdu. Osmanlı İmparatorluğu'nun gücü artarken, diğer devletlerin kendilerini yeniden düzenlemesi gerekti. İstanbul'un fethi aynı zamanda, İslam dünyasının kültürel ve sanatsal açıdan da gelişmesine neden oldu. Böylece Osmanlılar, Bizans İmparatorluğu'nun kültür mirasını da devralıp hem İslam kültür ve medeniyetini büyütüp devasa bir devlet haline gelmişlerdir.


Sonuç olarak, İstanbul'un fethi; o dönemde var olan Avrupa ve Asya üzerinde olan devletlere, imparatorluklara ve toplumlara büyük etkiler bırakmıştır. İstanbul'un fethi ile Osmanlı İmparatorluğu'nun gücü artarken, Avrupa'da bir ittifakın oluşmasına, İslam dünyasında umut ve coşkuya neden olmuş ve dini cemaatlerin İstanbul'da toplanmasına vesile olmuştur. Buna müteakip İstanbul'un fethi aynı zamanda, Osmanlı İmparatorluğu'nun kültürel ve sanatsal açıdan da gelişmesine katkıda bulunarak İslam kültür ve medeniyetini de büyütmüştür. Sultan II. Mehmed'in İstanbul'u fethetmesi aynı zamanda tarihin akışını değiştirmiş ve Orta Çağ'ı kapatıp Yeni Çağ'ı açarak dünya tarihinde bir dönüm noktası olmasını sağlamıştır.

Comments


bottom of page